Skip to content

Հայկական Սփյուռքը

Հայկական Սփյուռքը հավաքական մի կառույց է, որն ընդգրկում է այն հայերին, ովքեր սփռվել և շարունակվում են սփռվել իրենց բնիկ հայենիք Արևելյան Անատոլիայից և հարավային Կովկասի լեռներից դեպի աշխարհի տարբեր ծայրեր` ներառյալ վեց մայրցամաքները: Հայկական Սփյուռքը գոյություն է ունեցել հայերի պատմության ամբողջ ընթացքում, հաճախ որպես հետապնդումների հետևանք և ավելի հազվադեպ որպես տնտեսական հնարավորությունների արդյունք: Ժամանակակից Հայկական Սփյուռքը մեծապես ձևավորվել էր Առաջին համաշխարհային պատերազմից հետո` ի հետևանք Հայոց ցեղասպանության, որը Օսմանյան Կայսրության տեղի հայ ազգաբնակչության նախապես պլանավորված բնաջնջում էր Առաջին համաշխարհային պատերազմի ժամանակ: Հայերը, ովքեր կարողացան գոյատևել, սփռվեցին աշխարհի տարբեր մասերում (մոտ կես միլիոն) և ստեղծեցին նոր հայկական համայնքներ` հեռու իրենց հայրենի հողից:

Ամուսնությունների և սերունդների բազմացման շնորհիվ Ցեղասպանությունից փրկված հայերի տոհմածառին պատկանող հայերի քանակը սփյուռքում այժմ կազմում է մի քանի միլիոն: Սովետական միության  անկումից հետո Հայաստանի մոտ մեկ միլիոն հայեր միացան Հայկական Սփյուռքին` մեծապես որպես Հայստանում տիրող տարբեր տնտեսական պայմանների արդյունք:

Այսօր հայկական սփյուռքը կազմված է այն հայերից բաղկացած համայնքներից, ովքեր ապրում են Հայաստանից, Լեռնային Ղարաբաղից և Վրաստանի Ջավախք շրջանից դուրս, քանի որ այս տարածաշրջանները կազմում են հայերի հայրենիքը: Ամբողջ աշխարհում ապրող հայերի քանակը հաշվվում է 11.000.000. Դրանցից մոտ 3.300.000-ը ապրում են Հայաստանում, 140.000 չճանաչված մեծամասնությունը ապրում են Լեռնային Ղարաբաղում (նախկինում Սովետական Ադրբեջանի ինքնավար պետություն) և 120.000` հարևան Վրաստանի Ջավախքի մարզում: Հայկական Սփյուռքը կազմում է այդպիսով 7.000.000-ից 8.000.000 միլիոն բնակչություն (ամենամեծ համայնքները գտնվում են Ռուսաստանում, ԱՄՆ-ում, Ֆրանսիայում, Արգենտինայում, Լիբանանում, Սիրիայում, Իրանում, Կանադայում, Ուկրաինայում, Հունաստանում և Ավստրալիայում): (Տես բնակչության քանակի դիագրամը ըստ երկրների): Աշխարհի հայ ազգաբնակչության միայն մեկ երրորդն է ապրում Հայաստանում, և Առաջին համաշխարհային պատերազմից առաջ նրանց հայրենիքը մինչև 1920-ականները ներկայիս Հայաստանից վեց անգամ շատ բնակչություն էր ընդգրկում` ներառյալ Թուրքիայի արևելյան շրջանները, Իրանի հյուսիսային մասը, Վրաստանի հարավային մասը, Լեռնային Ղարաբաղը և Ադրբեջանի Նախիջևանի մարզը:

SHARE​

Թողնել պատասխան

Ավելի շատ հոդվածներ

Գերմանական ակադեմիական փոխանակման ծառայության ներկայացուցիչների հետ քննարկվել են համագործակցության հեռանկարները

Գերմանական ակադեմիական փոխանակման ծառայության ներկայացուցիչների հետ քննարկվել են համագործակցության հեռանկարները

ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարար Ժաննա Անդրեասյանն այսօր ընդունել է Գերմանական ակադեմիական փոխանակման ծառայության (DAAD) գլխավոր քարտուղարի տեղակալ Միխաել Հարմսի գլխավորած պատվիրակությանը: Այս

Եվրոպան մեծ հետաքրքրություն ունի, որ հաջորդող տարիներին Հայաստանը կարողանա զարգացնել «Խաղաղության խաչմերուկը». Շտայնմայեր

Եվրոպան մեծ հետաքրքրություն ունի, որ հաջորդող տարիներին Հայաստանը կարողանա զարգացնել «Խաղաղության խաչմերուկը». Շտայնմայեր

Ամբողջ Եվրոպան մեծ հետաքրքրություն ունի, որ Հայաստանը այդ հավակնոտ ծրագիրը՝ «Խաղաղության խաչմերուկը», հաջորդող տարիներին կարողանա զարգացնել. դրանով կստեղծվեն կոմունիկացիաներ, տրանսպորտային կապեր Եվրոպայի և Արևելյան Ասիայի

Բարձր ենք գնահատում Գերմանիայի շարունակական աջակցությունը Հայաստանին. ՀՀ նախագահը՝ Շտայնմայերին

Բարձր ենք գնահատում Գերմանիայի շարունակական աջակցությունը Հայաստանին. ՀՀ նախագահը՝ Շտայնմայերին

Հայաստանի Հանրապետության նախագահ Վահագն Խաչատուրյանը և Գերմանիայի նախագահ Ֆրանկ-Վալտեր Շտայնմայերը Երևանում տեղի ունեցած հանդիպումների արդյունքներն ամփոփել են զանգվածային լրատվամիջոցների ներկայացուցիչների համար հայտարարություններով և պատասխանել են